ถูกเงี่ยงปลายักเข้าที่นิ้วชี้
thuukL ngiiangF bplaaM yakH khaoF theeF niuH cheeH
to be pricked at the index finger by the fish fins

วิทยาที่เกี่ยวกับปลา
witH thaH yaaM theeF giaaoL gapL bplaaM
[Thai description of] ichthyology, the study of fishes

เพลิดเพลินชมปลา วนเวียนว่ายกรายอินทรีย์
phleertF phleernM chohmM bplaaM wohnM wiianM waaiF graaiM inM seeM
I feel joy in watching the fish swimming to and fro; they approach my soul

ผมเข้าใจว่า ในเมืองไทย ปลาดุกเป็นปลาที่มีเนื้อกินอร่อยที่สุด
phohmR khaoF jaiM waaF naiM meuuangM thaiM bplaaM dookL bpenM bplaaM theeF meeM neuuaH ginM aL raawyL theeF sootL
[spoken by a male] "I understand that catfish is the tastiest fish in Thailand."

อย่าจับปลาสองมือ
yaaL japL bplaaM saawngR meuuM
"You can’t have your cake and eat it, too."

ปลาร้าพันห่อด้วย ใบคา ใบก็เหม็นคาวปลาคละคลุ้ง
bplaaM raaH phanM haawL duayF baiM khaaM baiM gaawF menR khaaoM bplaaM khlaH khloongH
"He that touches the pitch shall be defiled."

น้ำมาปลากินมด น้ำลดมดกินปลา
naamH maaM bplaaM ginM mohtH naamH lohtH mohtH ginM bplaaM
"When the water rises the fish eat the ants; when the water falls the ants eat the fish."

ปลาเน่าตัวเดียว เหม็นหมดทั้งข้อง
bplaaM naoF dtuaaM diaaoM menR mohtL thangH khaawngF
"One scabbed sheep will mar the whole flock." — "One rotten apple spoils the whole barrel."

น้ำร้อนปลาเป็น น้ำเย็นปลาตาย
naamH raawnH bplaaM bpenM naamH yenM bplaaM dtaaiM
"Flies are easily caught with honey." — "It's easier to catch flies with honey than with vinegar."

ปลาใหญ่กินปลาเล็ก
bplaaM yaiL ginM bplaaM lekH
"Big fish eat little fish."

ข้าวบูดปลาร้า
khaaoF buutL bplaaM raaH
[lit.] "The rice is spoiled; the fish is rancid." — a marriage has soured."

ผม/ฉัน ไม่กินไก่ปลาอาหารทะเลหมูเนื้อวัวหรือเนื้อแกะ
phohmR chanR maiF ginM gaiL bplaaM aaM haanR thaH laehM muuR neuuaH wuaaM reuuR neuuaH gaeL
"I don't eat chicken, fish, seafood, pork, beef or lamb."

น้ำถึงไหน ปลาถึงนั่น
naamH theungR naiR bplaaM theungR nanF
[lit.] "Where there is water, there are fish." [fig.] "Where there's smoke, there's fire."

ปลาทวนกระแสน้ำขึ้นไปวางไข่
bplaaM thuaanM graL saaeR naamH kheunF bpaiM waangM khaiL
"The fish swam up against the current to lay their eggs."

จะพาไปสัมผัสกลิ่นอายของตลาดในกรุงลอนดอน ที่มีเอกลักษณ์โดดเด่นสี่ตลาด ตลาดปลา ดอกไม้ ตลาดแขก และตลาดนัด
jaL phaaM bpaiM samR phatL glinL aaiM khaawngR dtaL laatL naiM groongM laawnM daawnM theeF meeM aehkL gaL lakH do:htL denL seeL dtaL laatL dtaL laatL bplaaM daawkL maaiH dtaL laatL khaaekL laeH dtaL laatL natH
"(I) will take you to experience the four uniquely outstanding markets in London: the fish Market, the flower market, the Indian market, and the flea market."

เรากินปลาทุกอย่างจากทะเลแม้กระทั่งปลาฉลามและปลากระเบนที่มีกลิ่นคาวจัดมาก
raoM ginM bplaaM thookH yaangL jaakL thaH laehM maaeH graL thangF bplaaM chaL laamR laeH bplaaM graL baehnM theeF meeM glinL khaaoM jatL maakF
"We eat all kinds of ocean fish, including shark and rays, even though they have a strong fishy smell."

มีชาวประมงจำนวนหนึ่งแอบลักลอบทำการประมงในเขตหวงห้ามในฤดูปลาวางไข่
meeM chaaoM bpraL mohngM jamM nuaanM neungL aaepL lakH laawpF thamM gaanM bpraL mohngM naiM khaehtL huaangR haamF naiM reuH duuM bplaaM waangM khaiL
"There is a group of fishermen who surreptitiously fish in the prohibited area during the season when fish are laying their eggs."

ปัจจุบันมีการสร้างปะการังเทียมในอ่าวไทยสองกอง เป็นบ้านปลาที่ได้ผลมาก
bpatL jooL banM meeM gaanM saangF bpaL gaaM rangM thiiamM naiM aaoL thaiM saawngR gaawngM bpenM baanF bplaaM theeF daiF phohnR maakF
"Currently two artificial coral reefs have been constructed in the Gulf of Thailand to be a fish habitat; they have been very successful."

การอนุรักษ์พื้นทะเลคือการสร้างปะการังเทียมเป็นบ้านให้ปลาได้อยู่อาศัย
gaanM aL nooH rakH pheuunH thaH laehM kheuuM gaanM saangF bpaL gaaM rangM thiiamM bpenM baanF haiF bplaaM daiF yuuL aaM saiR
"Preserving the seabed involves building artificial reefs where fish can live."

ชาวประมงกว้านอวนปลาจากทะเลในขณะที่ลูกเรือกว้านสมอเรือขึ้น
chaaoM bpraL mohngM gwaanF uaanM bplaaM jaakL thaH laehM naiM khaL naL theeF luukF reuuaM gwaanF saL maawR reuuaM kheunF
"The fishermen hauled their nets up from the sea while the deck hands pulled up the anchor."

ฉันไม่กินเนื้อสัตว์หมูเนื้อไข่ปลาอาหารทะเลนมข้าวถั่วผลไม้เปลือกแข็งค่ะ
chanR maiF ginM neuuaH satL muuR neuuaH khaiL bplaaM aaM haanR thaH laehM nohmM khaaoF thuaaL phohnR laH maaiH bpleuuakL khaengR khaF
"I do not eat meat / pork / beef / eggs / fish / seafood / milk / rice / beans / nuts."

ประกอบกับปลาเศรษฐกิจหลายชนิด มีผลผลิตมากน้อยต่างกันขึ้นอยู่กับปัจจัยหลาย ๆ ด้าน อาทิภูมิอากาศ ภูมิประเทศ ราคาผลผลิต...
bpraL gaawpL gapL bplaaM saehtL thaL gitL laaiR chaH nitH meeM phohnR phaL litL maakF naawyH dtaangL ganM kheunF yuuL gapL bpatL jaiM laaiR laaiR daanF aaM thiH phuumM aaM gaatL phuuM miH bpraL thaehtF raaM khaaM phohnR phaL litL
"In addition, different species of commercial fish are in greater or lesser abundance, depending on many factors, for example, the weather, their location, and the market price of the product."

เสาะแสวงหาแนวทางลองผิดลองถูก จนพบวิธีการที่เป็นไปได้ โดยศึกษาดูปัจจัยต่าง ๆ ที่ปลาในฤดูกาลปกติมีสิ่งใดบ้าง
sawL saL waaengR haaR naaeoM thaangM laawngM phitL laawngM thuukL johnM phohpH wiH theeM gaanM theeF bpenM bpaiM daiF dooyM seukL saaR duuM bpatL jaiM dtaangL dtaangL theeF bplaaM naiM reuH duuM gaanM bpaL gaL dtiL meeM singL daiM baangF
"[he] tried to find a way, using trial and error techniques [and] by studying which factors caused fish to produce offspring during their normal season until he came up with a method that worked."

ชายหาปลาคนหนึ่งออกไปสุ่มปลาแถว ๆ หลังวัดตอนใกล้รุ่ง
chaaiM haaR bplaaM khohnM neungL aawkL bpaiM soomL bplaaM thaaeoR thaaeoR langR watH dtaawnM glaiF roongF
"A fisherman went out to catch fish near the back of the temple at dawn."

ทั้งกิ้งก่า ตัวแย้มดแดง จิ้งหรีดแมลงกินนูน ตั๊กแตน ปู ปลา กบ เขียด อึ่งอ่าง หนูนาแม้กระทั่งงูก็ต้องกิน
thangH gingF gaaL dtuaaM yaaeH mohtH daaengM jingF reetL maH laaengM ginM nuunM dtakH gaL dtaaenM bpuuM bplaaM gohpL khiiatL eungL aangL nuuR naaM maaeH graL thangF nguuM gaawF dtawngF ginM
"[We ate] chameleons, butterfly lizards, crickets, crabs, fish, frogs, bull frogs, field rats; and, yes, we even needed to eat snakes."

เมื่อถึงฤดูกาลน้ำท่าอุดมสมบูรณ์ชาวบ้านในชนบทจะออกหาปลา ทั้งปลาเล็ก ปลาใหญ่ เพื่อนำมาปรุงเป็นอาหาร
meuuaF theungR reuH duuM gaanM naamH thaaF ooL dohmM sohmR buunM chaaoM baanF naiM chohnM naH bohtL jaL aawkL haaR bplaaM thangH bplaaM lekH bplaaM yaiL pheuuaF namM maaM bproongM bpenM aaM haanR
"When times of abundant water come to the rivers, rural villagers go fishing for both small and large species to make into food."

ปลาขนาดใหญ่อย่างเช่นปลาช่อน ปลาตะเพียน ปลานิล มักนำมาต้มยำทำแกง
bplaaM khaL naatL yaiL yaangL chenF bplaaM chaawnF bplaaM dtaL phiianM bplaaM ninM makH namM maaM dtohmF yamM thamM gaaengM
"Large fish, such as snake-head fish, carp, and tilapia, are cooked to make soups and curries."

ส่วนปลาตัวเล็ก อย่างปลาซิว ปลาขาว ปลากระดี่ กุ้งชาวบ้านมักนำมาหมักทำเป็นปลาร้า ปลาจ่อมบ้าง
suaanL bplaaM dtuaaM lekH yaangL bplaaM siuM bplaaM khaaoR bplaaM graL deeL goongF chaaoM baanF makH namM maaM makL thamM bpenM bplaaM raaH bplaaM jaawmL baangF
"Small fish, such as minnows, whitefish, gourami, and shrimp are fermented to make fermented fish and pickled fish dip."

หากปริมาณที่จับได้มากเกินความต้องการบริโภคในแต่ละมื้อ จึงเปลี่ยนปลาสดให้อยู่ในรูปแบบอื่น เพื่อไม่ให้เกิดการเน่าเสีย
haakL bpaL riH maanM theeF japL daiF maakF geernM khwaamM dtawngF gaanM baawM riH pho:hkF naiM dtaaeL laH meuuH jeungM bpliianL bplaaM sohtL haiF yuuL naiM ruupF baaepL euunL pheuuaF maiF haiF geertL gaanM naoF siiaR
"If the amount caught is more than can be consumed during their normal meals, the fresh fish are made into other dishes so that fish will not spoil."

ลักปลาหนองอื่นบ้าง จับได้ทั้งปลาเล็ก ปลาใหญ่
lakH bplaaM naawngR euunL baangF japL daiF thangH bplaaM lekH bplaaM yaiL
"I snatched fish out of other swamps and caught both small and large fish."

หากจับได้ในจำนวนมาก ๆ แม่ก็จะบอกให้แยกปลาที่จับมาได้ใส่คนละกะละมัง
haakL japL daiF naiM jamM nuaanM maakF maakF maaeF gaawF jaL baawkL haiF yaaekF bplaaM theeF japL maaM daiF saiL khohnM laH gaL laH mangM
"If I caught a lot of fish, mother would tell me to separate the fish I caught into different buckets."

จึงนำปลามาคลุกเกลือผสมด้วยรำหยาบ ทิ้งไว้ให้เนื้อปลาเข้ากับเกลือ
jeungM namM bplaaM maaM khlookH gleuuaM phaL sohmR duayF ramM yaapL thingH waiH haiF neuuaH bplaaM khaoF gapL gleuuaM
"Afterwards, I covered the fish with salt; mixed them with rough rice bran and allowed the fish to become saturated with the salt."

เมื่อนำปลาใส่ลงได้ประมาณค่อนไห ใช้สากกะเบือตำ
meuuaF namM bplaaM saiL lohngM daiF bpraL maanM khaawnF haiR chaiH saakL gaL beuuaM dtamM
"Once the fish is packed down to near the top of the pot, you use a kitchen pestle to beat it down."

คำว่า "ตำ" มีความหมายเดียวกับคำว่า "แดก" เป็นวิธีการแดกยัดปลาลงไหให้แน่น เพื่อให้เก็บปลาได้ในปริมาณมาก
khamM waaF dtamM meeM khwaamM maaiR diaaoM gapL khamM waaF daaekL bpenM wiH theeM gaanM daaekL yatH bplaaM lohngM haiR haiF naaenF pheuuaF haiF gepL bplaaM daiF naiM bpaL riH maanM maakF
"The word ตำ  (to pound) in Thai has the same meaning as the word แดก (to stuff, press) in Isarn dialect and is a method of compressing the fish down tightly so that a larger volume can be preserved."

เมื่อตำปลาลงไปให้แน่นเต็มไหจนไม่สามารถตำลงได้อีก ก็นำเกลือมาโรยลงไปอีกครั้ง
meuuaF dtamM bplaaM lohngM bpaiM haiF naaenF dtemM haiR johnM maiF saaR maatF dtamM lohngM daiF eekL gaawF namM gleuuaM maaM rooyM lohngM bpaiM eekL khrangH
"When you have completed stuffed the fish into the jar so that you cannot add even a little bit more, you add yet one more dose of salt."

ฝูงปลาเล็กรีบผละหนีเข้าซุกตามพุ่มปะการัง ด้วยท่าทางตื่นตระหนกกับแสงสีขาวจ้า
fuungR bplaaM lekH reepF phlaL neeR khaoF sookH dtaamM phoomF bpaL gaaM rangM duayF thaaF thaangM dteuunL dtraL nohkL gapL saaengR seeR khaaoR jaaF
"The school of small fish scooted away and hid themselves in the coral cluster, acting as if they were frightened by the bright, white light."

เขาสอดลวดเข้าเหงือกของปลา แล้วมัดห้อยไว้กับหางไถ
khaoR saawtL luaatF khaoF ngeuuakL khaawngR bplaaM laaeoH matH haawyF waiH gapL haangR thaiR
"He threaded a wire through the fish’s gills and hung [the fish] on the plow handle."

สัตว์ที่ใช้ชีวิตอยู่ในน้ำชั่วนาตาปี ซ้ำยังมีรูปร่างไม่ต่างจากปลาทั่วไป แล้วไม่ให้เรียกว่าปลาได้อย่างไร
satL theeF chaiH cheeM witH yuuL naiM naamH chuaaF naaM dtaaM bpeeM samH yangM meeM ruupF raangF maiF dtaangL jaakL bplaaM thuaaF bpaiM laaeoH maiF haiF riiakF waaF bplaaM daiF yaangL raiM
How can we not call animals which spend their entire existence in the water and have a fish-like body design “fish”?

แต่เมื่อชีววิทยาตะวันตกแพร่หลายมากขึ้น ก็เริ่มมีผู้ท้วงว่าสองอย่างนี้ไม่ใช่ปลา หากเป็นสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมที่อาศัยอยู่ในน้ำเท่านั้น
dtaaeL meuuaF cheeM waH witH thaH yaaM dtaL wanM dtohkL phraaeF laaiR maakF kheunF gaawF reermF meeM phuuF thuaangH waaF saawngR yaangL neeH maiF chaiF bplaaM haakL bpenM satL liiangH luukF duayF nohmM theeF aaM saiR yuuL naiM naamH thaoF nanH
However, as western biological knowledge became widespread, people started to argue that these two species were not “fish”, but, rather were mammals which lived exclusively in the sea.

ผมอยากเติมให้ด้วยว่ารูปร่างแบบปลาเป็นรูปแบบที่เหมาะสมที่สุดในการอาศัยอยู่ในน้ำ และตระเวนหาเหยื่อในน้ำ
phohmR yaakL dteermM haiF duayF waaF ruupF raangF baaepL bplaaM bpenM ruupF baaepL theeF mawL sohmR theeF sootL naiM gaanM aaM saiR yuuL naiM naamH laeH dtraL waehnM haaR yeuuaL naiM naamH
I would like to add that the body design of fish is one that is most adapted for life in the water and for hunting for its food in the ocean.

สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมสองชนิดนี้จึงวิวัฒน์มาอยู่ในรูปร่างของปลา
satL liiangH luukF duayF nohmM saawngR chaH nitH neeH jeungM wiH watH maaM yuuL naiM ruupF raangF khaawngR bplaaM
These two species of mammals evolved with the morphology of fish.

วาฬและโลมาเป็นปลาหรือสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม ไม่เกี่ยวกับความจริง แต่เกี่ยวกับการแบ่งประเภท
waanM laeH lo:hM maaM bpenM bplaaM reuuR satL liiangH luukF duayF nohmM maiF giaaoL gapL khwaamM jingM dtaaeL giaaoL gapL gaanM baengL bpraL phaehtF
Whether whales and dolphins are fish or mammals, is not a function of fact, but is a function of classification.

คนเลี้ยงส่วนใหญ่มักจะเอาอาหารเม็ดให้แมวกินนะครับเพราะว่ามันหาซื้อง่ายแต่ว่าถ้าเป็นบ้านผมเนี่ย จะเอาปลาให้มันกิน
khohnM liiangH suaanL yaiL makH jaL aoM aaM haanR metH haiF maaeoM ginM naH khrapH phrawH waaF manM haaR seuuH ngaaiF dtaaeL waaF thaaF bpenM baanF phohmR niiaF jaL aoM bplaaM haiF manM ginM
"The majority of cat owners feed their cats with pellet food because it is easy to buy; but I feed my cat fish."

ผมก็ไม่รู้นะว่าทำไมต้องเอาปลาให้แมวกินแต่ว่าเขาก็ทำกันมา นึกออกไหมครับ
phohmR gaawF maiF ruuH naH waaF thamM maiM dtawngF aoM bplaaM haiF maaeoM ginM dtaaeL waaF khaoR gaawF thamM ganM maaM neukH aawkL maiR khrapH
"I don’t know why people need to give your cat fish to eat, but they do. Can you think of a reason?"

แต่ว่าคนส่วนใหญ่ ผมก็ไม่รู้นะว่าเขาคิดยังไงถึงเอาปลาให้แมวกิน แล้วก็สืบทอดกันมา คือเอาข้าวคลุกปลาทูให้แมวกิน
dtaaeL waaF khohnM suaanL yaiL phohmR gaawF maiF ruuH naH waaF khaoR khitH yangM ngaiM theungR aoM bplaaM haiF maaeoM ginM laaeoH gaawF seuupL thaawtF ganM maaM kheuuM aoM khaaoF khlookH bplaaM thuuM haiF maaeoM ginM
"However, most people—I do not know how they figured out how to give fish to cats to eat and pass this [knowledge] onto others—mix rice and mackerel and feed it to their fish."

มื้อหนึ่งเป็นร้านซูชีที่ "แป้ง"พาไป ปลาชิ้นใหญ่มากจนแทบไม่เห็นข้าว
meuuH neungL bpenM raanH suuM cheeM theeF bpaaengF phaaM bpaiM bplaaM chinH yaiL maakF johnM thaaepF maiF henR khaaoF
"One meal, in a restaurant that Paeng took us to, was a sushi restaurant and had pieces of fish, so large that we could hardly see the rice."

อีกร้านหนึ่งเป็นร้านบุฟเฟ่ต์ปิ้งย่าง มีทั้งเนื้อ หมู ปลา และ "ปู"
eekL raanH neungL bpenM raanH boofL fehF bpingF yaangF meeM thangH neuuaH muuR bplaaM laeH bpuuM
"Another restaurant was a barbeque buffet place which had beef, pork, fish and “crab.”"

ในน้ำมีปลาในนามีข้าว
naiM naamH meeM bplaaM naiM naaM meeM khaaoF
"There is food and rice in abundance." "We are a rich country." "No one is starving."

ที่ต้องเน้นก็เพราะต้องการให้ผู้ใหญ่ในบ้านเมืองซึ่งตามกฎหมายระหว่างประเทศถือว่าเป็นผู้แทนรัฐไทย อย่าไปพูดรับปากใครง่าย ๆ ตามประสาปากไว เพราะปลาใหญ่อาจตายน้ำตื้นได้!
theeF dtawngF nenH gaawF phrawH dtawngF gaanM haiF phuuF yaiL naiM baanF meuuangM seungF dtaamM gohtL maaiR raH waangL bpraL thaehtF theuuR waaF bpenM phuuF thaaenM ratH thaiM yaaL bpaiM phuutF rapH bpaakL khraiM ngaaiF dtaamM bpraL saaR bpaakL waiM phrawH bplaaM yaiL aatL dtaaiM naamH dteuunF daiF
"We need to stress this because we want our senior officials, who in accordance with international law, are deemed to be Thai representatives. [These officials] should not arrive at agreements too easily as you tend to do when you talk without thinking, because the smallest mistakes can trip you up."

แร่ธาตุบางชนิดหากมีมากก็อาจเป็นพิษแก่ปลา เช่นสารจำพวกสังกะสี
raaeF thaatF baangM chaH nitH haakL meeM maakF gaawF aatL bpenM phitH gaaeL bplaaM chenF saanR jamM phuaakF sangR gaL seeR
"Some types of minierals when found in high concentration many be poisonous to fish, for example, compounds of zinc."

ถ้าเอาปลาให้เขา เขาจะมีกินแค่วันเดียว แต่ถ้าสอนเขาจับปลา เขาจะมีกินไปตลอดชีวิต
thaaF aoM bplaaM haiF khaoR khaoR jaL meeM ginM khaaeF wanM diaaoM dtaaeL thaaF saawnR khaoR japL bplaaM khaoR jaL meeM ginM bpaiM dtaL laawtL cheeM witH
"If you give a man a fish, he has enough to eat for a day; but if you teach him how to fish, he will have enough to eat his entire life."

เรากินปลาทุกอย่างจากทะเลแม้กระทั่งปลาฉลามและกระเบนที่มีกลิ่นคาวจัดมาก
raoM ginM bplaaM thookH yaangL jaakL thaH laehM maaeH graL thangF bplaaM chaL laamR laeH graL baehnM theeF meeM glinL khaaoM jatL maakF
"We eat all kinds of seafood, even shark and rayfish which has quite a stench."

น้ำใสไหลกระเซ็นเห็นตัวปลา ว่ายวนไปมา น่าเอ็นดู
naamH saiR laiR graL senM henR dtuaaM bplaaM waaiF wohnM bpaiM maaM naaF enM duuM
"Clear water streams and splashes and we see the lovely fish cavorting back and forth."

หมาจิ้งจอกตัวหนึ่ง มีก้างปลาติดคอ จะทำอย่างไรก็เอาไม่ออก
maaR jingF jaawkL dtuaaM neungL meeM gaangF bplaaM dtitL khaawM jaL thamM yaangL raiM gaawF aoM maiF aawkL
"A fox had a fishbone stuck in his throat; he tried and tried but could not get it out."

นกกระสาก็ใช้ปาก ล้วงเข้าไปในคอ คาบก้างปลาออกมาได้
nohkH graL saaR gaawF chaiH bpaakL luaangH khaoF bpaiM naiM khaawM khaapF gaangF bplaaM aawkL maaM daiF
"The stork used its beak to delve into [the fox’s] throat and was able to pull the fishbone out."

เมื่อก้างปลาออกมาแล้ว นกกระสาก็ทวงค่าจ้าง ที่หมาจิ้งจอกสัญญาจะให้
meuuaF gaangF bplaaM aawkL maaM laaeoH nohkH graL saaR gaawF thuaangM khaaF jaangF theeF maaR jingF jaawkL sanR yaaM jaL haiF
"After removing the fishbone, the stork asked for the payment that the fox has promised to give him."

เขาเก็บตะขอและสวิงใส่เรือ หมดจิตหมดใจที่จะหาปูปลาต่อ
khaoR gepL dtaL khaawR laeH saL wingR saiL reuuaM mohtL jitL mohtL jaiM theeF jaL haaR bpuuM bplaaM dtaawL
"He put his hooks and nets away in his boat, discouraged that he will go out fishing any more."

ในกระแสน้ำที่ไหลเชี่ยว ปลาย่อมว่ายทวนน้ำเสมอ
naiM graL saaeR naamH theeF laiR chiaaoF bplaaM yaawmF waaiF thuaanM naamH saL muuhrR
"In a fast moving current, fish naturally swim against the flow."

ปลาที่ลอยตามน้ำก็มีแต่ปลาตาย
bplaaM theeF laawyM dtaamM naamH gaawF meeM dtaaeL bplaaM dtaaiM
"Only dead fish drift with the current."

มนุษย์ต้องต่อสู้กับอุปสรรค เหมือน ๆปลาว่ายทวนน้ำ
maH nootH dtawngF dtaawL suuF gapL oopL bpaL sakL meuuanR meuuanR bplaaM waaiF thuaanM naamH
"We humans must confront obstacles we encounter like fish swimming against the stream."

รัฐบาลเปิดน่านน้ำเปิดโอกาสให้ชาวประมงเข้าไปจับปลา ซึ่งทุกคนก็คิดว่ามือใครยาวสาวได้สาวเอา หาวิธีกอบโกยที่จับปลาให้ได้มากที่สุด ทั้งจับปลาในฤดูวางไข่ ใช้แหตาถี่ หรือใช้ไฟฟ้าช๊อกปลาก็ตาม
ratH thaL baanM bpeertL naanF namH bpeertL o:hM gaatL haiF chaaoM bpraL mohngM khaoF bpaiM japL bplaaM seungF thookH khohnM gaawF khitH waaF meuuM khraiM yaaoM saaoR daiF saaoR aoM haaR wiH theeM gaawpL gooyM theeF japL bplaaM haiF daiF maakF theeF sootL thangH japL bplaaM naiM reuH duuM waangM khaiL chaiH haaeR dtaaM theeL reuuR chaiH faiM faaH chaawkH bplaaM gaawF dtaamM
"The government has open its territorial waters for fishermen to harvest fish. It has become a common belief that the most aggressive operators gain the greatest benefits. The most assertive seize as many fish as they can. They catch fish during mating season, use gill nets, and emply electricity to stun the fish."

คุณน่าจะกินปลา
khoonM naaF jaL ginM bplaaM
"You should eat fish."

๒. ในแหล่งน้ำสาธารณะอาจจะเลี้ยงปลาเพื่อกินลูกน้ำหรือใส่ทรายอะเบทเพื่อฆ่าลูกน้ำ ใส่ปูนแดง หรือลูกมะกรูด
saawngR naiM laengL naamH saaR thaaM raH naH aatL jaL liiangH bplaaM pheuuaF ginM luukF naamH reuuR saiL saaiM aL baehtL pheuuaF khaaF luukF naamH saiL bpuunM daaengM reuuR luukF maH gruutL
"2. In public ponds and lakes consider raising fish which eat mosquito larvae or add Abate Sand Granules to kill the larvae; also add red lime powder or a kafir limes."

ภาคธุรกิจวันนี้ กำลังล้มตายทุกวัน และที่อยู่ได้ก็แค่ หายใจรวยรินเหมือนปลากำลังจะตายเพราะขาดน้ำ
phaakF thooH raH gitL wanM neeH gamM langM lohmH dtaaiM thookH wanM laeH theeF yuuL daiF gaawF khaaeF haaiR jaiM ruayM rinM meuuanR bplaaM gamM langM jaL dtaaiM phrawH khaatL naamH
"Today the business sector is dying and they are just barely alive, expiring like a fish out of water."

พ่อขังปลาที่จับได้เก็บไว้ในกระชัง
phaawF khangR bplaaM theeF japL daiF gepL waiH naiM graL changM
"Dad placed the fish he caught into the floating basket."

"ทุกวันจะมีปลามาติดรอก เราก็เอาไปเป็นอาหารของปู ของกุ้งมังกร เป็นการอยู่แบบยั่งยืน"
thookH wanM jaL meeM bplaaM maaM dtitL raawkF raoM gaawF aoM bpaiM bpenM aaM haanR khaawngR bpuuM khaawngR goongF mangM gaawnM bpenM gaanM yuuL baaepL yangF yeuunM
"“Whenever we have fish caught in traps, we use them to feed crabs and lobsters so that they will last for a long time.”"

อย่างไรก็ตามชาวบ้านยังคงเข้ามาอุดหนุนกิจการของเธออย่างไม่ขาดสาย เพราะที่นี่มีทั้งผักสดที่ปลูกเองในท้องถิ่นและปลาสด ๆ จากทะเลที่หาไม่ได้ในร้านสะดวกซื้อ
yaangL raiM gaawF dtaamM chaaoM baanF yangM khohngM khaoF maaM ootL noonR gitL jaL gaanM khaawngR thuuhrM yaangL maiF khaatL saaiR phrawH theeF neeF meeM thangH phakL sohtL theeF bpluukL aehngM naiM thaawngH thinL laeH bplaaM sohtL jaakL thaH laehM theeF haaR maiF daiF naiM raanH saL duaakL seuuH
"In any event the people of the village continued to support her business because her place had both fresh, home-grown vegetables and fresh fish directly from the ocean which were not available at the convenience store."

เพราะสามารถสับเปลี่ยนเป็นผัดกะเพราไก่ หมู เนื้อ และกระทั่งกับอาหารทะเล กุ้ง ปลาหมึก ปลา และ ฯลฯ ได้อย่างลงตัว
phrawH saaR maatF sapL bpliianL bpenM phatL gaL phraoM gaiL muuR neuuaH laeH graL thangF gapL aaM haanR thaH laehM goongF bplaaM meukL bplaaM laeH laH daiF yaangL lohngM dtuaaM
"[This is] because [I] can switch between stir-frying chicken, pork, beef, and even seafood, including shrimp, squid, fish and other types of seafood; each tastes equally wonderful."

เงินทองคือของมายา ข้าวปลาคือของจริง
ngernM thaawngM kheuuM khaawngR maaM yaaM khaaoF bplaaM kheuuM khaawngR jingM
"Wealth is but an illusion; nourishment is reality."

ปลาหมอตายเพราะปาก
bplaaM maawR dtaaiM phrawH bpaakL
"People who talk too much create problems for themselves."

มีตลาดขายปลาแห้ง ปลาเค็ม ไม่น่าเบื่อหรือเป๊ะไปทุกตารางนิ้วแบบญี่ปุ่นที่บางครั้งก็เป๊ะจนเหนื่อย
meeM dtaL laatL khaaiR bplaaM haaengF bplaaM khemM maiF naaF beuuaL reuuR bpehH bpaiM thookH dtaaM raangM niuH baaepL yeeF bpoonL theeF baangM khrangH gaawF bpehH johnM neuuayL
"There are markets which sell dried fish and salted fish; the markets are not boring where every square inch is identical, like Japan where sometimes the sameness is tiring."

อาหารใต้ที่ผสมผสานทั้งกุ้งหรือปลาป่น ข้าว ผัก และสมุนไพรไว้ด้วยกันได้อย่างอย่างลงตัวนี้ เรียกได้ว่าเป็นอีกหนึ่งเมนูที่ยังคงรักษาไว้ซึ่ง "เอกลักษณ์อันโดดเด่นเฉพาะตัว" อย่างแท้จริง
aaM haanR dtaiF theeF phaL sohmR phaL saanR thangH goongF reuuR bplaaM bpohnL khaaoF phakL laeH saL moonR phraiM waiH duayF ganM daiF yaangL yaangL lohngM dtuaaM neeH riiakF daiF waaF bpenM eekL neungL maehM nuuM theeF yangM khohngM rakH saaR waiH seungF aehkL gaL lakH anM do:htL denL chaL phawH dtuaaM yaangL thaaeH jingM
"This Southern food, which thoughtfully combines ground shrimp or fish, rice, vegetables, and herbs, is yet another dish which can be truly regarded as “a typical food of the region”."

โดยใช้ปลาหมักผสมเกลือ
dooyM chaiH bplaaM makL phaL sohmR gleuuaM
"[This sauce] is made from fish fermented in salt."

เราจะช่วยกันล้อมปลาให้ว่ายหนีเข้าไปหาฝั่งที่ตื้น
raoM jaL chuayF ganM laawmH bplaaM haiF waaiF neeR khaoF bpaiM haaR fangL theeF dteuunF
"We work together to surround the fish and drive them toward the shallows near the shore."